مقایسه مدل های داده های طولی در انبساط آبی سه کامپوزیت متداول

زمینه و هدف: مطالعه طولی کاربرد فراوانی در علوم پزشکی و اجتماعی دارد. با توجه به انجام اندازه گیری های مکرر در این گونه مطالعات، شرط استقلال بین مشاهدات برقرار نبوده و لذا باید مدل های مناسب انتخاب شوند. در این مطالعه کاربرد مدل های حاشیه ای و انتقال برای تحلیل داده های طولی مربوط به انبساط آبی کامپوزیت ها، نشان داده می شود. روش کار: در این مطالعه طولی داده های مربوط به سه نوع کامپوزیت مختلف (      ،   و  ) استفاده شده است. این کامپوزیت ها به مدت 3 ماه در دو محیط آب و بزاق دهان قرار گرفته و انبساط آبی آن ها 18 بار در فواصل زمانی معین بر روی 540 نمونه اندازه گیری شد. تحلیل آماری داده ها با استفاده از مدل های حاشیه ای و انتقال و با برنامه نویسی در محیط نرم افزار   انجام شده است. یافته ها: نتایج بررسی نشان دهنده آن بود که در مدل حاشیه ای تنها اثر نوع کامپوزیت ها بر انبساط آبی معنادار بود (p=0.025 و p=0.045) و در مدل انتقال، اختلاف آماری معنی دار بین کامپوزیت ها (p=0.001 و p=0.037) و همچنین محیط نگهداری (p=0.046) بر انبساط آبی وجود داشت. نتیجه گیری: نتایج نشان دهنده آن است که استفاده از روش انتقال می تواند جایگزین مناسبی برای روش های متداول تحلیل داده های طولی باشد. همچنین با توجه به معنادار بودن اثر نوع کامپوزیت بر انبساط آبی در هر دو مدل، بهتر است که از کامپوزیت های مناسب تر که در طول زمان افزایش حجم کمتری می یابند (مانند  ) برای ترمیم دندان ها استفاده شود.